Apraksia e të folurit

Apraksia e të folurit ndodh kur rruga nervore midis trurit dhe funksionit të të folurit të një personi (muskujt e të folurit) humbet ose errësohet. Personi e di se çfarë dëshiron të thotë – madje mund të shkruajë atë që dëshiron të thotë në letër – megjithatë truri nuk është në gjendje të dërgojë mesazhet e sakta në mënyrë që muskujt e të folurit të mund të artikulojnë atë që duan të thonë, edhe pse vetë muskujt e të folurit punojnë. Shumë logoped specializohen në trajtimin e Apraksisë.

 Ka nivele të ndryshme të ashpërsisë së apraksisë, duke filluar nga ato funksionale, deri te të folurit që është jokoherent. Dhe tani ne e dimë me siguri se mund të shkaktohet nga dëmtimi i trurit, si për shembull tek një i rritur që ka një goditje në tru. Kjo quhet apraksi e fituar.

 Megjithatë, komuniteti shkencor dhe mjekësor nuk ka qenë në gjendje të zbulojë dëmtimin e trurit – apo edhe dallimet – te fëmijët që lindin me këtë çrregullim, duke i bërë disi mister shkaqet e apraksisë në fëmijëri. Shpesh ekziston një korrelacion i pranishëm, me anëtarët e ngushtë të familjes që vuajnë nga çrregullime e të mësuarit ose komunikimit, duke sugjeruar se mund të ketë një lidhje gjenetike. Rastet e lehta mund të jenë më të vështira për t’u diagnostikuar, veçanërisht në fëmijët ku mund të jenë të pranishme çrregullime të shumta të panjohura të të folurit. Simptomat e formave të lehta të apraksisë ndahen nga një sërë çrregullimesh të ndryshme të të folurit dhe përfshijnë shqiptimin e gabuar të fjalëve dhe parregullsitë në ton, ritëm ose theksim.

 Rastet e rënda diagnostikohen më lehtë, me simptoma që përfshijnë paaftësinë për të artikuluar fjalët, kërkimin e pozicioneve të zërit, lëvizjet jashtë objektivit që shtrembërojnë tingujt dhe mospërputhjen në shqiptim.

mps.logoped. Agron Hoxha